Ya da Eleştirilmesi Gereken Asıl Nokta Bu mu?
Geçtiğimiz günlerde Müzekart uygulamasında çok sayıda kişinin tepkisini çeken bir değişiklik oldu.
T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı ve
TÜRSAB – MTM ortaklığı ile sunulan Müzekart, 2013 yılına kadar 300’ü aşkın müze
ve ören yerine sınırsız giriş imkânı sunarken, yeni uygulama ile her müze yılda
yalnızca bir kere ziyaret edilebilecek.
Peki fiyatı 30 TL olan bir kart ile 300’ü aşkın müze ve ören yerine sınırsız
giriş hakkı elde etmeyi beklemek çok fazla değil mi?
Türkiye’de ve dünyada müzeler
ziyaretçilerini, sürekli ziyaretçilere dönüştürmek, müze deneyimini
zenginleştirmek, müzeye bağlılığı arttırmak ve -yüksek bedelli üyelik kategorileri ile- müzeye katkı sağlamak için üyelik programları sunuyorlar. Bu üyelikler genellikle
söz konusu müzede geçerli oluyor, sadece burada avantaj ve ayrıcalıklar
sunuyorlar. Genellikle diyorum çünkü uydu müzeler modelinin öncüsü Solomon R. Guggenheim
Müzesi gibi bazı müzelerde bağlı bütün müzeleri kapsayan üyelik seçenekleri de
söz konusu. Fakat, incelediğim hiçbir örnekte ülkenin neredeyse bütün
müzelerini kapsayan bir üyelik uygulamasına rastlamadım.
Müzekart, müze gezme alışkanlığı
düşük olan ülkemizde, potansiyel ziyaretçileri fiili ziyaretçilere dönüşürmek
amacıyla başlatılan ve belli bir oranda da başarıya ulaşan bir uygulama.
Müzelerin ziyaretçi sayısını arttırabilmek adına çok düşük bir bedelle çok
fazla avantaj sunuldu ve daha önce müze gezmemiş olan bir kesim müzelere
çekildi. Daha sonra çıkarılan Müzekart + ile özel müzeler ve başka diğer
kültür-sanat ve eğlence kurumları da bu uygulamaya dahil edilerek çerçeve
genişletildi.
Müzekart + ile bütün müzeler hala bir yıl boyunca sınırsız olarak gezilebiliyor.
Müzekart’tan sadece 20 TL daha pahalı olan bu kart öğrenci ve akademisyenlerin
ulaşması zor bir kart değil; ayrıca çok daha fazla avantaj sunuyor.
Bence müzelere birer kez ziyaret
sınırlaması ile ilgili eleştirilecek nokta akademisyen ve öğrencilerin
yaşadığından bahsedilen haksızlık değil; müzeciliğin “sürekli ziyaretçiler”
yaratmaya çalıştığı, müzeyle bir bağ kuran, müzeyi manevi anlamda destekleyen
izleyicilerin nasıl yaratılacağının tartışıldığı günümüzde böyle bir kart
sunuluyor olması.
Müzekart müze ziyaretçileri yaratmıyor, ayrıca devlet müzelerinin bir
kere gezilmesinin yeterli olduğu vurgusu ile onlara haksızlık yapıyor. Oysa
bu hem devlet müzelerinin hem de özel müzelerin yıkmaya çalıştığı bir algı.
Düzenlenen süreli sergiler, söyleşi, konferans, dinleti gibi etkinliklerle müze
ziyaretinin sürekli kılınmaya çalışıldıı günümüzde böyle bir mesaj vermeyi çok
yanlış buluyorum.
Bence eleştirilmesi gereken en
temel nokta bu. Sizce?
